Meqaleyî

Tirkan Reyde Aştî

Mihemed Kurdî

Enê rocan rojeva sîyaseta Tirkîya Kurdan ser o ya, îqtîdar û hemparê ci ra bigirî heta partîyanê binan heme qala Kurdan û heqê înan kenê.

Seke ma pêro zî zanenê îqtîdarê Tirkîya û hemparê ci heta vizêr zî îradeya Kurdan cunitêne û qayûm eştêne ser û vatêne; Dem, partîyêka terorîst a ganî bêro padayîş û hetkarîya xezîneyê zî înan ser o bêro birnayîş la îqtîdarî hewteya binê nişka ve ra behsa prosesa aştîye kerd. 

 Gelo Çi rê Îqtîdar û Hemparê Ci Persa Kurd Ardê Rojeve?

Verê çend rocan Serekkomarê Tirkîya vat ke, xeterîya Îsraîlê reseyo ma zî û dima hemparê ci zî vat aştiya daxilî (xomîyanî) zaf muhim a, coka şi hetê partîya Dem û destê xwu dergê înan kerd. Raşta ci derdê hikumatî û hemparê ci ne Tirkiya ya û ne zî Kurd ê, derdê înan îqtîdarîya înan a. La seba ke ekonomî têk şîyo nika îqtîdarîya înan zî xeteriye de ya, çimkî êdî heme şarê Tirkîya qirîzê ekonimî ver îsyan kenê. Raşta ci Îqtîdar zî hêrsê çimê şarî yê vera înan de vîneno, coka êdî înan zî baş zanenê ke Tirkiya bi na ekonomîye îdare nêbeno. Ena ray semedo ke kes qala qirîzê ekonimîye nêkero, îqtîdar bi zanayîş behsa xeterîya Îsraîlî û persa Kurd kenê bi eno qayde zî wazenê ke wa şar qala qirîzê ekonimîye nêkero.

Heto bin ra îqtîdar zî baş zaneno ke dişmenetîya Kurdan a Tirkiya û ekonimîya ci vist ney halî. Çimkî înan şew û roce, hard û asmên de bêvindertiş galeyê Kurdan kerdêne, peynîya enê galeyan de ekonimîya înan têk şî la şarê Kurd mend û hêza xwu zî vêşî kerd. Reyna Emerîka seba ke galeyê Kurdan kerd, Tirkiya hetê îqtîsatî ra ceza kerd û cezakerdişê ra dima roc bi roc pereyê tirkan vera dolar û euro de helîyeno. Ena ray Tirkîya semedo ke ekonomîya xwu biney baş bikero bi zananyîş ena merhele dayê dest pêkerdêne, yan eke ekonimîya înan baş bibîyêne do rew ra qayûm zî bieştêne şaredariyanê Kurdan ser û çi rey zî behsa aştiyê nêkerdêne. Yanê bi kilmekî, dewleta tirk bi zerrîya xwu ra ney mecbûr mend ke Kurdan reyde muzakere bikero, çimkî sewbîna rayîrê înan nêmend.

 Gelo Îqtîdarê Tirkîya Wazeno Se Bikero?

Seke mi sere de zî vat, armanca îqtîdarî aştî nîyo, tena wazeno bi nay rayîrî emrê xwu biney derg bikero. Seke şima zî zanenê weçînayîşê pêroyî yê Tirkîya rê hîna çar serrî mendî. Ena ray îqtîdar wazeno ke heta ê wextî biney ekonomîya xwu baş bikero û xwu bi hêz biko. Badê zî eke weçînayişê rê tayn mend, do reyna sey raya binê çîyêkî bikero hêcet/mana û proses xerab bikero. Aye semed ra zî ganî sîyasetmedarê Kurdî hayîdar bê û çi rey bawerîya xwu bi huyayîşê tirkan nêrê, çimkî seke pîlanê ma zî vato, bextê romî çin o.

Gelo Eke Prosesa Aşitiye Dest pêbikero Ganî Ma Kurdî Kamcîn Heqan Biwazê

Yew nêweşîya ma Kurdan est a, ma hetê şarê xerîban ra zaf rew yenê xapînayîş, çimkî; "Ma şarî rê yar ê, yewbînan rê neyar ê " Eke şarêko xerîb ma bikişo, ma rê zilm bikero û badê zî vajo ma birayê yewbînan ê, ma hema ca de pê bawer kenê, aye semed ra zî ma her tim vîndî kenê. Raşta ci eke ena ray ma nêwazenê vîndî bikerê û bêrê xapînayîş ganî gama ke nûnerê ma dewaya heqê xwu kerdêne zerrîzîz nêbî û ganî qet tawîz nêdê tirkan. Çimkî ma tirkan rê xêyr nêwazenî, ma heqê xwu yê xozayî, yanê heqê ke Homayî dayo ma la vêşêrî seserre yo ke înan înkar kerdê wazenê.

Ena ray kes û hetê ke dewlete do înan sey nûnerê ma Kurdan xwu rê muhatab bigirê, ganî îdeolojî û fikrê xwu yê sîyasî bidê hetêkî û tena semedê heqanê Kurdan yê bingeyînan muzakere bikerê, nê eke wina nêkerê o çax xem û doza înan Kurd û Kurdkî û Kurdistan nîyê. Çimkî ma zî sey heme şaranê binan yê dinyayî hetê sîyasî û îdeolojîkî ra yewbînan ra cîya fikirîyenê. 

Gelo Heqê Kurdan Yê Bingeyînî Çî Yê?

Bêgûman ma Kurdî nika ra dima bê statû nêeşkenê vernîya asîmîlasyonê xwu ser bigîrê, coka ganî şertê nûnerê ma yê yewin statû bo, çimkî ma hîrês milyonî ra vêşîyêr ê û ma nêwazenê bê statû biciwîyê, xwu ra bê statû pawitişê welat, ziwan û nasnameyê zî êdî mimkun nîyê.

Dima zî ganî ziwan û nasnameya ma bi fermî bêro şinasnayîş, yanê ganî heme daîre û dezgeyanê dewlete de ziwanê Kurdkî, ziwanê fermî bo û heme wendegehanê Kurdîstanî de zî ziwanê perwerdeyê bo. Ganî statû û heme heqê Kurdan binê qanûno bingeyînî de bêro qebûlkerdiş, çimkî bawerî bi vatişê tirkê nînê, ewro çîyêkî vanê, meştî înkar kenê. Helbet ma eşkenê behsa, îadeya nameyanê Kurdkî, azadkerdişê hepsîyanê sîyasî û sewbîna heqan zî bikerê la mi tena çend heb heqê bingeyîn yê şar û neteweya Kurd nuştê.

Bêguman kes û hetê ke naye rayîrê ser o (dewaya Kurdî) bi gan û malê xwu bedel dayê zî do naye babetî ser o qisebikerê û fikrê xwu vajê û heqan taleb bikerê, raşta ci enê zî çîyêkî xozayî yo, çimkî înan cehd kerdê. La ganî kes naye têkoşîn û cehda Kurdan nêkero qurbanê biratîye şaran û seyyewbînîye, çimkî ma Kurdan semedê azadîya şar û welatê xwu enê bedel dayê, coka nêbeno ke sey seserre verê cû nameyê Kurdan ser o tirk û ereb qise bikerê.

Belê mi naye nuşteyê xwu de bi kilmekî rojeva ma Kurdan ser o  fikrê xwu nuştê. Raşta ci mi gore tirkan reyde aştî kerdene sey zergûnbîyayîşê sole gengaz/mimkin nîyo, la werrekna aştî biameyêne ney welatî, wa ez xelet ba.

25.10.2024 / Mêrdîn

E-maîl: mihemedkurd47@gmail.com