Meqaleyî

Helawa Putperestan

Resul Yildirim

Yeno zanayîş ke verê îslamîyet de însanan helawe ra putî/peykerî viraştêne, qîymet dayne înan û înan rê îbadet kerdêne ke o put beyntarê înan û Homayî de înan rê mabeynçîtî bikero, înan nizdîya Homayî bikero. Cuya înan tim derûdora ê putan de xizmetkerîya înan de şîyêne, qedîyayne. Yanî putî û sîstemê putperestîye dînê înan bi.

Vajîyeno ke verê îslamîyet de wexto ke însanî şîyêne seferê bazirganîye putê ke helawe ra virazîyaybî xo reyde berdêne. Rayîrî de înan rê hurmet kerdêne û tazîm kerdêne. Ca ca de zî îbadet û duayê xo ci rê kerdêne ke hem kar û gureyê înan raşt şêro hem zî putê înan, înan bipawo. Labelê wexto ke nan û werdê înan qedîyayne roniştêne putê xo yo ke helawe ra viraştbî werdêne. Enê halê înan zî înan rê normal ameyne.

Însanê enê çaxî tim vanê putî û putperestîye qedîyayo labelê çi heyf ke putî û putperestîye şekl bedelnayo û hîna zêde bîyo. Seba ke ma putan û putperestîye hîna weş fehm biker ganî ma bizan put û putperestîye çi yo.

Put, heykelo ke çamur ra, mermere ra, şeker ra, helawe ra ûsn ra virazîyeno ra vejîyeno. Labelê manaya ci ya îslamî de put çîyo ke însanî, dekenê herunda Homayî û sifatanê Homayî danê ci put o.  Putperestîye zî putan rê hurmet û îbadet o. Yanî çîyo ke dekewtbi herunda Homayî û cuya însanî sîstematîze keno ra put vajîyeno û îbadet û tazîmkerdişê ey zî putperestîye yo.

Nika ez wina nusena tayê embazî vanê no hale zemanê verî de bi labelê çi heyf ke tarîx xo newe keno û timûtim ma tekerrurê ey vînenê. Yanî eyro zî siba rê yew tarîxo û eyro vizêrî rê zî ameyox bi. Putî û Putperestîye eyro zî eynî tewir ra xo nîşanê ma danê. Eyro zî însanî vejîyenê seferan û wexto ke vêşan benê Homayanê xo yanî putanê xo yê ke helawe ra virazîyaybî wenê.

Yeno mi vîrî çend serrî verê Osman Baydemîrî meclîse de yew qiseykerdîşî kerdbi û qalê Kurdistan kerdbi. Wexto ke qiseyê ey qedîyayî sereka meclîse seba ke kurdîstan înkar bikera, çin bihesebna ey ra va ke “birêz Baydemîr kurdîstan ça ya?” Osman Baydemirî destê xo da serê sîneyê xo, serê zerrîya xo û va ke “aha kurdîstan tîya ya.” Nika ez vana ke demokrasî putê ê însanan o û ey rê hurmet kenê ey tazîm kenê heta ke êdî meclîse û demokrasî înan rê bîyo sey yew Homayî. Yanî meclîse û demokrasî kerdo put. Îdaa kenê ke meclîse de seypêyîye est a, fikrî biazadî yenê vatiş, heme şarî û wêkîlê şarî uca de qebul vînenê labelê sey zemanê verî wexto ke dekewenê tenganîye, wexto ke qanûn û nîzamê înan ver bi linganê înan de bêqîymet û bêtêsîr manenê, wexto ke rayîrê înan xirab û nebaş asîyeno, wexto ke Homayê/putê înan êdî înan rê beno bar û giranîye, wexto ke vêşanîye ver o çimê înan tarî benê ca de heme putanê xo vejenê raşte û biafîyet sey sereka meclîse wenê. Demokrasî û meclîse, qanun û nizame, seypêyîye û azadîye sey helawe wenê. Afîyet bo şima rê!

No hale sade yê tirkîya yo labelê dinya zî nê halî ra dur nîya. Însano ke aqilê ey ca de bo û nê putperestan vîno qet bawerîya xo bi înan nêano la çi heyf ke milyonî û milyarî înan dima şinê. Ka ma senî bawer biker şima ra ke, şima edelet û seypeyîye payra tepşenê?  Şima sey zemanê verî xo rê Homayan îcad kenê û çi wextî ke şima dekewenê tenganîye yan zî hesabê şima nêro şima Homayanê xo wenê. Ka ma senî bawer biker şima ra, de vajêne?

Nika dinya de zulm bîyo sey nan û awe labelê verê zulmî de qismêk însanî têna vindenê, qisey kenê. Mîyanê nê însanan ra zî yew qisimi zî seba ke zulm reseno înan qisey kenê ke orte de sade yew qisimê însanan manena ke ê zî ehlê wijdanî.

Reyna ma eşkenê vaje ke dinya de tayê vîyeqalindan xo rê sîstemî û yewîtîyî viraştî ke bieşkê zulmê xo dekê fermî. Sey Yewîtîya Awropa/AB, sey yewîtîya Neteweyan/BM qanûnî viraştê û xo sey terbîyekar û îdarekarê dinya vînenê. Her çeku û her qiseyê xo de îlla vanê heq, huquq, qanûn, cinî, qij, demokrasî, seypeyîye, azadî, aşitî ûsn. Hende qalê înan kenê ke hende giredayîşê û tazîmkerdişê nê sîstemî kenê ke merdim vano ke senî yew merdim wina qanûn û sîstemî rê amade û vîyeçewt bo. Qanunanê xo tazîm kenê, kenê sey yew Homayî. Heta îbadet kenê sîstem û medenîyetê xo rê. Pê enê halî zî sey hamîyê dinya û şaran zî xo pîl vînenê labelê çi wextî meselayêk yan bêzerrîya înan bo yan zî zirar bireso înan ne qanûn maneno ne nîzam. Ne qij rê xem kenê ne zî cinî rê hurmet. Yanî sey zemanê verî demokrasîyê xo, qanûn û nîzamê xo kenê sey putî û seferanê xo reyde benê. Putê seferî zî xora helawa werî yê.

Nika ma bi çimanê xo vînenê ke parna ra beyntarê Filistînijan û Îsraîlijan de yew herbêko xidar destpêkerdo. Îsraîle parna ra heta nika bi 40 hezar însanan, tewir bi tewir çekan û bombayanê qedexeyan kişena. Nêweşxaneyan, mekteban, dêran, camîyan, depoyanê zexîran, depoyanê awe, şaristananê konan, siwîlan û heta heywanan zî bombarduman kena. Oxro ke goreyê qanûnê ke sey Yewîtîya Neteweyan yan zî sey yewîtîya Awropa viraştbî gore nê çîyî pêro sucê herbî û sucê însanîtî bî la îsraîle heme serûbin kerd, tarûmar kerd. Goreyê qanûnanê înan ra ganî mudahale bikerdêne û îsraîle terbîye bikerdêne yan zî terefgîrîya filistîne bikerdêne la çi heyf ke înan zî sey putperestanê zemanê verê, vejîyayê sefer û putanê xo rê îbadet kerd ke vêşan bîyê, badê zî putê xo biafîyet werdê. Heme qanûn û nîzamê înan zî verê çimanê dinya de bîyê helawa putan û vejîyayê meclisanê xo de îsraîle çepik kerd, biartêşanê xo muhîmat şirawit û qetlê cinî û qijan de paşt da embazanê xo. Xora ma va se put û Homayê înan heta vêşanîya înan bî ke badê benê werd, benê helawe.

Mesela put û Homayê înan mayamar de bîyê helawe, turkîstana rojhilate de bîyê helawe, sudan de, surîye û yemen de bîyê helawe, amerîqaya latîn de, Bosna de û Birezîlya de bîyê helawe, Xeza de bîyê helawe, kaledonyaya newe de û seba heme Kurdan û seba heme Kurdîstane bîyê helawe, helawa ke putperestî verê ci rê hurmet û ci rê tazîm kenê çi wextî ke vêşan benê zî biafîyet wenê.

Yanî ma reyna dî ke tarîx xo newe keno û timûtim dewran bedilîyeno. Êyê ke bi destê xo putan virazenê û seferanê xo de vêşanîye ver o putanê xo wenê cayê xo eyro demokratan rê veradayo. Demokratî meclisanê xo de qanûnan virazenê û çi wextî bikewî tenganîye qanûnanê xo sey helawa putane biafîyet wenê.

15.08.2024