Mihemed Kurdî
Vanê wextêk dewêk de merdimêko tral û bêkes est bi. Ney mêrdekî ne karêk kerdêne û ne zî çîyê ci est bi, bi xêyra merdim û dewijan îdareya xwu kerdêne. Rockê merdim û dewijan vengda ey û tira vatê; Bi eno qayde to rê nêşino ser e, ganî ti xwu rê yew kar bivînî û sey ma bixebitî, yan eke ti nêxebitî ma êdî hetê to nêkenê wa haya to bibo, yew nêweşîyê to çin o, ti ma rê başêr î, coka ganî ti xwu rê cehd bikerî badê ma rê hetkarî biwazî. Badê ke înan wina vatê mêrdek hêrs beno û xwu bi xwu vano, ez êdî îta de nêvindena. Mêrdek roca binê tûrikê xwu gino û şino. Badê şîyayîşêko derg şino şaristanêkî pîl de bi ca beno.
Mêrdek çend rocî ewilî çîyêk nêkeno, wina têşan û vêşan û bêkeye teber de maneno.
Badê ewnîyeno dormeyê xwu û merdiman temaşe keno ke her yew xwu rê karêkî keno. Çend rocan wina bêkar vindeno, badê fikirîyeno û vano; wina nêbeno ganî ez xwu rê karêkî bivînî û seke heme kesî bixebitî. Mêrdek rayîr ra şino û xwu bi xwu vano, eno şaristanêko pîl o û bê wayîr o, kam se keno, nêkeno, çi karî keno, yew tira çîyêk nêvano, la ez çi karî bikerî. O mihal de mêrdek verê keyberê goristanêk de vindeno û karî ser fikirîyeno, beyntar de biney wext şino, mêrdek ewnîyeno ke çend heb merdim ver bi goristanî yenê. Gama ê merdimî reseyê keyberê goristanê, mêrdek hema nişka ve ra vejîyeno duşta înan û vano;
Şima do se bikerê?
Înan zî vanê; Ma do yew tirb/gor bikinitê.
Mêrdek vano; Wa sereyê şima weş bo û Homa bi rehma xwu efû bikero.
Înan zî vanê: Homa to razî bo, ti weş bî.
Mêrdek perseno:
Halê merdeyî weş bi?
Înan ewilî bi ney persî ecêb manenê û dima zî verpirsê/ciwaba ci vanê; Nê feqîr bi.
Mêrdekî bi destê xwu cayê gorê nîşanê înan dano û vano;
Îta bikinitê la ganî şima yew zerd bidî mi.
Cemeatî vanê:
Eno çî kanun o? Heta nika ma çîyêk wina nêeşnawitibî
Mêrdek zî vano: Eno kanun newe vejîyayo û nika ra dima do wina bibo.
Gama ey wina vat, înan xwu rê şermayeyê, coka yew zerd danê ci û badê meyît ameyê û înan merdeyê xwu defin kerdê û şiyê. Aye roce di meyîtî binê zî ameyê mêrdekî înan ra zî zerdî girewtê. Dima fikirîya û vat, karê mi hol o, ez do ney karî dewam bikerî, xwu rê şaristan pîl o, do her roc çend teneyî bimirî.
Mêrdekî roca binê zî wina kerd û yewî tira nêvat ti çirê wina kenî, êdî mêrdek musayo hertim wina kerdêne. Mêrdekî yê ke dewlemend bî tira di zerd girewtêne û yê ke feqîr bi tira yew zerd girewtêne. Bi eno qaydeyê halê mêrdekî hol bi, ena ray warişt xwu rê uca de yew qûlûbe zî viraşt û êdî şarê ke ameyêne goristanî bêvatiş xo ver de pereyê ey, yanê heqê nimitişê meyîtî danayêne. Roce şî û roce amê mêrdekî karê xwu dewam kerdêne. Rocêk mêrdek ewnîyeno ke yew sixlet merdim ver bi goristanê yenê, mêrdekî înan rê persa û vat: Yê rehmet kerda kam a ke hende merdim semedê kinitişê gorê aye pêser bî ?
Înan zî vat ; Maya Siltanî ya.
Ena ray Mêrdekî vat; Madem maya Siltanî ya, ganî şima se heb zerdî bidê.
Înan zî vat; To hertim yew yan zî di zerdî ginî, ena ray ti çirê wina zaf wazenî?
Mêrdekî zî vat: Pereyê Siltanî zaf ê, eke şima nêdê..... ez veranêdana ke şima gorê bikinitê.
Ena ray înan mecbûr manenê ke se heb zerdî bidê ci, badê yew sixleta zaf pîl meyîtê maya Siltanî ardê û dima defin kerdê û şîyê.
Beyntar de yew aşme şina, ezayîya maya Siltanî xelas bîya, êdî mêmanê Siltanî zaf kemî ameyêne, coka êdî sereyê Siltanî biney rehet bibi. Badê Siltan vêngdano xulamê xwu û tira vano; To semedê maya mi çendêk mesref kerdo, mi rê vaje seba ke ez pereyê to, bidî to.
Xulam tûnike xwu de yew kaxez vet û dano Siltanî û tira vato; Ezbenî mi heme mesrefî naye kaxezî ser o nuştê.
Siltan qayitê kaxezî keno û heme çîyêk fam keno la se heb zerdî fam nêkeno, coka xulamî rê vano: Enê se heb zerdî yê çîyê?
Xulamî vat; Ez qeda yew daîre uca de est o, heqê nimitişê meyîtan gino.
Siltan ecêb maneno û vano:
Ê Kam ê, pereyê înan şinê ça ?
Xulamî vat: Yew merdim tena yo, ez nêzana pereyê ci şino ça.
Ena ray Siltanî di mêrdeyên xwû rê vat, şirê uca û ey merdimî mi rê bîyarê. Merdimên Siltanî şinê hetê mêrdekî û tira vanê; Siltanî ma raykerdê pey to.
Ey zî vat; Ez nîna, Siltan serekê daîreya xwu yo û ez zî yê îta ya, silamên mi Siltanî bikerê û vajê, wa kerem bikero, o bîyero.
Înan zî şinê hetê Siltanî û qiseyên mêrdekî tira vanê.
Ena ray Siltan wurzeno û şino hetê mêrdekî. Gama mêrdek ewnîyeno ke Siltan merdeyên xwu reyde ha yenê, hema wurzeno û înan pêşwazî keno. Mêrdek xêyrameyîşê ra dima mêmananê xwu beno daîreya (qûlûbeya) xwu. Badê hal persayîşê, Siltan tira perseno û vano ; Ti kam î, ti key nata ney karî kenî ?
Mêrdekî vat, nameyê mi filankes o, ez rew ra ameya ney şaristanî, gama ez ameya mi bala xwu dayê ke şaristanekî bêwayir o, kam se wazeno ey keno, xerabî tede zaf est ê, yew yewî xapîneno la yew zî nêvano ti çi rê wina kenî û hesab nêperseno. Ena ray gama ke ez newe ameya ney şaristanî mi waşt ke ez bîyera hetê to û to rê bivajî la merdimanê to veranêdanê. Coka mi zî semedê îdareya xwu eno kar xwu rê viraşt û heta nika yewî mi rê nêvat ti kam î, ça ra ameyî. Maya to rehmet kerd nika ti hagîdar bî. Gama ke ey wina vat, Siltanî heme çî fam kerd û vat, eya şaristanê min de hende perse/problem est ê la haya mi tira çin o, yanê ez şarî xwu rê dûr kewta.
Badê Siltan yew xelatêko bi qedr dano mêrdekî û ey keno aqildarê xwu û dima zî ey reyde şîyê mîyanê şarî û persa hal û hewalî înan kerd.