Îbrahîm Ersoz
Şopdaranî Zazakî Newsî ra silamanê xo keno. Ziwanê ma de xebatê nuştişî çîyêko muhîm o, çira muhîmîya ziwanî? Însanan verê cû ma vacî bi ziwanê jestan û tevbîyayan xo îfade kerdêne. Ziwanê ma de nuştiş, ma rind zonenê ke ziwanê Krdkî (Zazakî) hetê folklorîk an zî ziwanê vateyî de zaf zengînîya xo esto.
Deyîran ra tepişi heya estanikan ra zengînîya ziwanê ma zaf o. Labelê hetê nuştişî ra, nuştoxo ma wo vêren; Mela Ehmedê Xasî namê ci "Mewlûdê Kirdkî" serra 1899 de Diyarbekir di nuştibi. Ehmedê Xasî dima Sêwregi de hetê Usmon Efendîyo Babijî ra namê "Mewludê Dimilkî" serra 1901 yan zî 1903 nuştibi. Namê lehçeyê ma çira ew qas zêdeyê aya zî tevlîbîyeyî virazena. Kirdkî, Kirmanckî, Dimilî, Zazakî heman (eynî) lehçe yo!
Şarê mayî Kirdasî zî xo ra vanî " em Kurmancin an zî em Kirmancin" labelê namê xo etnîkî yan zî netewî ra xo ra vanî "em Kurdin." Şarê ma yo Dimilî yan zî Zazakî qesê kenî xo ra vanî "ma Kirdî an zî, ma Kirmancî." Fikrê zaf ziwanzanan her ziwan, Heman wext di yew lehçe yo. Lehçê ma de serranî pêynîyan de gellek xebatî bîyî. Kovara Gruba Vate lehçeya Zazakî ser o xebata muhîm kerda. Her çiqas xebatê nistişî bîyê zî hîna kêmasîyê ma zahf a. Şarê hama hama yew binî rind fehm nekêno!
Sebebê înan tesîro gird ê asîmîlasyonî ser o esta. Mavênî psikolojîya xerabina çewt însananê ma wo, xo şinasneno hetê ayan ra yeno tespît kerdiş. Na gam de vêrnîyê ma de gerek hîna gedeyan xo bide zanayiş wazîfeya ma pêrîna.