Meqaleyî

Gel bu dewa safî yapax

Resul Yıldırım

Wextê serranê 1990an de, binê zilm û zordarîya dewlete de şarê ma gelek êş û elem anceno. Leşkerê dewlete her roje erzenê dewan ser o û tehda bi şarî kenê. Erzenê keyeyan ser o û keyeyan kenê temtaxir, nivînan kenê binê lingan û keyeyan kenê sey cehenemî. Êdî dewijî eman vengdanê înan ver a. O ke rema şi bajaranê duran şi, o ke nêşi zî per û perîşan binê lingan de mend. Dewanê Hêniyî ra çend heb dewî axirî biryarêk danî û vanî sey yew mîtîngî ma xo bi de pê û bi peyatî rayîr şi heta Hêni. Protesto biker mexdurîya xo nîşan bide.

Welhasilî dewijî pêro dekewenê rayîran û serê rayîrê Hêniyî de resenê pê. Xora leşkerê dewlete amadeyî, -ajan weşûwar bî, ca de bi tankanê xo yenê vernîyê dewijan û nêverdanê ke dewijî şêrî Hêni. Mîyanê dewijan ra Hc Mênîr erzîyeno vernî û serleşkerî ra vano:

Gel bu dewa safî yapax. Serê na cumle de serleşker vano ke:

Serekkomar Turgut Özal Kurd o, nêzana kam wekîl, kam wêzîr kurd o. Eke safî bena wa ê safî bikerî.

Axirî de leşker zor dano dewijan û dewijan vila keno ke rayîrşîyayîşê Hêniyî zî serhewa de şino.

Ax la pîlanê ma vato “Dizd keye ra bo ber qufle nêgêno.” Nika Hc Mênîr reyna vengdano

 “Gel bu dewa safî yapax.” la kam goş bido ci û kam safî bikero. Dizd û neyarê xasî mîyanê ma ra vejîyayê. Çawa berê ma qufle bigêro.

Pisporî vanî “eke yew ca de pirsgirek estbo ganî merdim kokê aye bizano û kokê aye hel bikero” ney ney reyna pirsgirek cayêk de serenewe bena. Yanî binê çermê merdimî de nêweşî estbo ganî goreyê binê çermî tedawî bibo ney ney bi muyan taştişî mesela hel nêbena.

Dewlete sebebanê nêweşî weş zana, tedawî zî weş zana la îdeolojîyo neteweperest o ke ha ser o awan a, veranêdano ke dewlete bêra rayîrê raştî ser o.

Dewlete, Dem partî xo rê sey hemberî vînena la Dem Partî heme kurdan temsîl nêkena. Eke temsîlîyet pêro aye dest de bo zî bi o qayde hereket nêkena. Mesela kurdê ke Dem ra hes nêkenê û fehm û ferasetê înan yê Dem ra cîyayo sênî bêrê temsîlkerdiş. Kîşta bîn ra vana Dem terorîst a la aye seba aşitî sey hembere vînena.

Eslê xo de ma kurdî bi xo nêzanê ma çi wazenî. Mesela ma yew dewleta azad wazenî yan yew dewleta ke muxtarîyetê aye est o wazenî? Yan zî ma sade serbestîyeta ziwanî wazenî? Wina asîyeno ke dewlete bi nê persan qet eleqedar zî nêbena. Çunkî tu hep bername yan zî ajans de tu kes qalê nê çîyan nêkeno. Xora dewlete o ziwano wişk û nexlet qet fekê xora nêfînena. “Yan çekanê xo veradêne yan zî înan reyde bikewêne binê erdî.” werekena qet dilopa gonî nêroşîyayne labelê bi se serrîyo ke ne çekî veradîyayî ne zî erd gonî rê mirdbi. Yanî dewlete hema qisey kena. Çîyo hîna balkêş Dem zî qalê nê çîyan nêkena. Ti vanê qey her diyan tif kerdo fekê yewbînan û eynî çî ra qisey kenî. Çîyo ke dewlete nika kurdan ra wazena seke Dem zî bi ey qebul a.

Eke yew pêameyîş bibo û reyna eynî îdeolojî verdewam bo ez xerentî dana ke hîna zêde gonî rişîyena. Çunkî kok û hîmê mesela ra ney kefê mesela ra qisey kenê nêkorfehmî.

Ez şima ra persena ey wendoxên! Ziwanê şima qedexe, miletê şima emele û hemal, feqîrî û belengazî hogirê şima, dînê şima destê dewlete de êsîr, fikr û ramanê şima derdest kerde, şima koletîya moderne de yew kole bî şima do aşitîya çi qebul bikerî. Destê min de çek çin yo labelê ez na aşitîya neaşitî zî qebul nêkena.

Eyano ke fekê dewlete fekê aşitî nîyo û dek û dolabê înan edetan ra veteyî. Tayê safekê ma zî vanê qey raşt a aşitî yena. Goreyo ke asîyeno wexto ke no prosese qedîyeno serê pircin de çîyêk nêmaneno.

Ez hêvî kena ke na aşitîya bejik de Kurd zî est bibî û terefêk bî.

14.01.2025