Enwer Yılmaz
Verê cû Amedî de, bi taybetî demanê ke televîzyon û malzemeye teknolojîkî ê bînî çin bî, şar şewanê xo pê dîwan û qiseykerdişanê dergan vîyarnaynê. Cîranî, merdimê nêzdîyî ameynê têhet, bi saetan qisey kerdênê, derdê xo vatênê, meseleyî vatênê. Ê serran de rayîrê têkilîya merdiman nê qiseykerdan ser o bîyêne û zemanêko weş bi.
La ewro bi telefon û înternetî heme çî bedilîya. Êdî merdimî zafane wextê xo ekranan ver yan zî telefon ser vîyarnenê. Zaf kesî bi nê teknolojîyan kar kenê, pere qezenç kenê. Bi tesîrê şaristanîye, kulturê mehelleyanê verênan zaf kêm bi. Merdimê nêzdîyî û grûbê hemnasiyan yewbînan ra dûrî kewtî; her kes şi cayêkê bînî yêw bajarî.
Bi nê vurîyayîşî reyde, kulturê meymandarîye zî bi wextî reyde vurîya. Bi taybetî ewro, merdimî yewbînan rê zafêr teber de, kafeyan de yan zî loqantan de yenê têhet. Zîyaretê keyeyan kêm bi. Keyeyê ke tutê înan estê, semedê înan şîyayîş û qebulkerdişê meymandarîye hîna zor bi.
Eslê xo de nê warî de sebebê sosyolojîkî, ekonomîkî û heta polîtîkî estê û ser o ma eşkenê zaf çî vaje. Bedilyayîşê komelî, şertê ekonomîkî û xuyê ciwîyayîşî kulturê meymandarîye ser o raşteraşt tesîr kenê.
La mi waşt ewro qalê yew vatişê zazakî ke vizêr mi goşdarit û rîyê mi de yew tebessûm viraşt, bibkî.
Vizêr mi yew vatişê zazakî eşnawit:
"Saet des hînî bes."
No vate, meymanê ke zaf nuşneê ro, nêwazenê werzê, înan rê bi nazîkî la bi mizahî mesaj dano. Beno ke wextê xo de zazayê ma, seba ke meymanê ke nêwazenê werzê, raşteraşt "êdî şo" vatiş ayb bîyo, înan winasî yew formulo aqilane dîyo. Raşta zî zaf aqilane û bi nezaketêka kulturî yew nêzdîbîyayîş o.
Eke rojêk şima zî wazenê mesajêk bidê meymanê ke nêwazenê werzê, şima eşkenê bi hewayêko şîrin û bi tebessûmêk vajê "saet des hînî bes".
