Mehmed Olmez
Hîkayeya nê peykeran merdimî zaf xemgîn kena
Hîkayeya ma Girawa Paskalya de vîyarena ke na girawe her cayî ra zaf-zaf dûrî ya. Şarê ê demî rayîrê vindî kerdo ameyî na girawe û reyna ne ê eşkîyayê apey şêrê ne zî yewna kes ameyo, bi seserran tîya de mendê û bîyê vêşî. Sewbîna, nê peykerê ke ez nika behs kena, tena na girawe de ameyî vînayene.
La çîyo ke nê peykaran hende taybet keno, çi yo?
Nê peykerî tena Girawa Paskalya de nêzdîya 1.000 hebî est ê. Pekerî bê lingan nêzdîya 10 metre berz û 85 ton giran kerrayan ra virazîyayê. Karêko zaf bêemsal û sabir wazeno. Hem nîşaneyê dînî hem zî yê otorîte û polîtîkayê ê demî nê peykeran ra ameyêne dîyarkerdene. Nê, seba însananê ê demî tena nîşaneyêk nêbî, eslê xo de însanan bawer kerdêne ke sey depoyê “Ruho Îlahî” yê.
Çîyo ke merdimî keno xemgîn, no yo: Şarê na girawe seba viraştişê nê peykaran peynîya xo ard.
Na Girawa Paskalya de se bîyo?
Na girawe seba ke her cayî ra zaf-zaf dûrî bî û însanî bi xeletî ameyî tîya nê nêeşkîyayî apey şêrê, şarê na girawe şer û tîcaretî ra dûrî mendî. Heme çîyê xo yê na girawe seba viraştişê nê peykeran xerk kerdo. Seserran ra dima kabile û komê ke mîyanê na girawe de virazîyeyê pêro bîyê wayîrê prestîjêk û mabênê înan de munaqeşayêke dest pêkerd. Kare înan o sereke o bî ke kam hîna weş û gird peykerêk seba homayê xo virazeno. Û serdarê kabîleyan na bawerîya şarî îstîsmar kerda. Seba kiriştiş û ca dayîşê nê peykaranê 70-80 tonan hîna zaf resne û lîfê daran hewce kerdo û vera-vera şarê na girawe daristan qedênayo.
Dima daristan kor bî çunke nika 1.000 heb peykerî est ê ez bi herfan zî binusa “hezar hebî”! xora seke şima zî texmîn kenê ekosîstem xira bî û mîlçikê ke şar hakanê înan arê dayêne û tepîştêne, êdî nêameyî girawe. Seba tepîştişê maseyan kano û keleke zî bi ê daranê korbîyeyan ameyêne viraştene, ê zî êdî çin ê û çîyo tewr xirab zî o bî ke kare înan çend ke ver bi xirabîye şî, ê hende homa û peykeran rê xebitîyayî. Wina-wina peynîya peyêne de şar serdaranê xo vera sere wedarit û şer û kiştişî zî bîyî belayê girawe. Hem ekosîstemê girawe bîyî vindî vêşan mendî hem zî înan yewbînî kişt û xo qedêna.
Qala peyêne
Seke şima zî dî bawerîyê vik û vengî hertim bîyê lanetê şaran.