Dîyarbekir de xeylê dezgeyê sîvîlî verê abîyayîşê demê perwerdeyî yê serra 2024î de waştê wa ziwanê Kurdkî bibo ziwanê perwerdeyî û gedeyê Kurdan bi ziwanê xo perwerde bivînê.
MED-DER û Eğitim Senî waşt ke astengîyê ke verdê ziwanê kurdkî de yê wedarîyê û kurdkî sey ziwanê resmî bêro qebulkerdiş.
Komela Cigêrayîşanê Ziwan û Kulturî ya Mezopotamya (MED-DER) bi waştişê perwerdeyê ziwanê dayîke, verdê binaya komele de beyanat da. Partîya Herêmanê Demokratîkan (DBP), Tevgera Cinîyanê Azadan (TJA), Sendîkaya Karkeranê Perwerde û Zanistî (Egîtîm Sen), Dayîkê Aştî û nûnerê sazgehanê sîvîlan beyanat de amade bîy. Beyanat de pankartê "Wa ziwanê kurdkî bibo ziwanê resmî û perwerdeyî" ame akerdiş û sloganê "Ziwanê kurdkî şerefê ma yo" ame berzkerdene.
Beyanat de Hemsereka DBP yê Amedî Sûltan Yaray bi kurdkî qisey kerd, bale ante zextanê ke vera ziwanê kurdkî yê ser û va ke ganî her kes her ca de ziwanê xo yê dayîke qisey bikero.
Hemsereka MED-DER Şûkran Yakût derheqê mesela de beyanat da, ard vîrî ke demê perwerdeyî dest pêkeno û da zanayîş ke reyna domanê kurdan bi polîtîkayanê asîmîlasyonî yenê asîmîlekerdiş. Şûkran dîyar kerd ke ziwanê ke doman keye de museno, ziwanê dibistanî ra cîya yo û wina qisey kerd: "Ziwano ke keye de musenê û ziwano ke dibistan de musenê yewbînan nêgênê. Domanî mîyanê di ziwanan de bêziwan manenê. Coka, tay keyeyî fek kurdkî ra veradanê. Êdî bi domananê xo reyde bi tirkî qisey kenê. Bi no tewir hem asîmîlasyon hem zî xoasîmîlasyon roj bi roj aver şino û ziwan û kulturê şarê kurdî ver bi vîndîbîyayîşî şino."
Yakut ard vîrî ke Tirkîya ziwan û kulturê xo ser çînekerdiş û înkarê ziwan û kulturê bînan awan kerdo û wina dewam kerd: "Sistemê xo goreyê netewedewlete, yanî goreyê yew ziwan, yew milet û yew kulturî awan kerd. Dewlete xo ser esasê nijadperestîye awan kerde. Coka dibistananê resmîyan de zî karê xo goreyê na hişmendîye danê rayirkerdene. Heqê domananê kurdan esto ke bi ziwanê dayîke perwerde bivînê. Na mesela de, ganî Tirkîya goreyê Peymanê Mîyanneteweyî hereket bikero.
Esma Özgür