Ozlem Guntaş

Çêneka ma Qere kewta re raye . Zaf şîya ton şîya. Axirê resta Twitter. Tabî hona ke nêşîya na xebere Zazakî  News de vecîya. Ha Zazakî News, ha Reuters. Na veng ke vecîyo yoxro ke uca kewtê têwerte. Vişîyê pêro. Gî verdo xo. Vato’ Na çêneke kam a, hende wext kewtî bîyê, kewtî ra vecîye? Vato ‘’ Ax çuye gûrewte xo dest jin, jîyan vat, amê ma qirkena , saltanatê ma ma dest ra cena. Adirê ma dana we. Tayê xortû jî vato acep na senen a, çuturî vals kena?;) Nêzano ke derdê naye kirmanckî yo, Usenê  Qeremanî yo, Ceng nîyo. Çuye jî gurewta ke vals ke kerd, eke ginê ware erzena xo ver û belka Varvare kaykena. Sima ke kewtî têwerte kî  darê haqî nana rû.

Tabî Elon jî hêşîno pê ke a yena Twîtter. En zaf o esqîlîno. Hacetê eyî yo saltenet. Xora ê eyî yo. O Şaxê, Axa yê ûca yî yo. O çi fisa seytanî yo. Sere kî Makyevelîst o, xo rê perûnê xo de nîyadano. Vals de ewnîyeno, xecelîno. Hem jî vano di hîre çeku kirmanckî ya Dêrsimî  musen ci ra. Vano ‘’ Na çêneke çend serrî yo giranîye kerde, xo ont ra, vat ‘ Qehir bo Kapîtalîzm o Vaxşî’ La pêynîye de a jî amê, ginê îtya. Kara mi qirtika mi de ra. ‘’

 Wusiv jî hem a şîya, xora hîna germo, coka hevetû ver gino cile ro. Çimê xo rayê ra yê ke keyî xebere yena , keyî veng vecîno Qere ra. Coka aye desinde ci rê mektuve nûşta.

 General Usivê Zengî rê!!

  Usiv çêvesaye ez hona nêresta îta nînû pêrûnê xevere gûrewta ke ez yena. Îta xeverî Meydanê  Palawra ra rew axme benê. Ha tîya ha elektîrik. Qina na Twîtterî  de towa yê nêvindeno. Boyûna haqû keno. Fisû, tîzû , gendû û tirû keno. Xora to îtya ke valse kerd , jû re ke teklîfê valşî rûşna, kamî ke kamî de kerd na dîna pêro hêşîna pê. Mi hona doz nêkerdo ke  îtya sene ca yo? Timarxane yo, Ximarxane yo, Akademî yo, Ajans o.. Veyve wo, Denîskar o..Kamî ke layê xo visno pêro îta rê. Kuresû nêvana, Wusivû nêvana,  Alû nêvana, Heyderû nêvana.. Şix Hesenû nêvana. Dersimij nêvana, Pîraniz nêvana, Çewligiz nêvana, Siweregij nêvana.. Zobîna miletan zî na sate nêmoren. Valsê ma, reqis û kayê ma ma rê beso. Luzumîya îyê bînan çîna. Na dîna pêro  îtya ra xora.  Kûtikû ra zafî yê. Seke Şe Wûşenê rametî nêvato ‘’ Awa Pêrtage ra bize hata ûwa Pilemorîye, pêro Silemanunê … kamî nê  … kamî nê?…

 Usiv îta belî nîyo ke kamcî kayî yo zî. Ez serba valşî ama. La îtya hem govenda, hem çîftellîyo, îlam ke varvara Silemanuna. Hergû jû rewûte(dare) gurewta destê xo , hete ra çerexînê hete ra danê piro, vecenê kayî ra. Mi kî  rind ke na çuye gurewta, qene ke xo seveknen.( xoPawitiş)  Dee! vindenê, jû kuno ci,  sanênê wuşîre ver, nafa uyo bîn kûno ci. Ez na sate hona tersen. Yê mi derde mi vals o. Kamî ke vatîş o rindek vat,  teyna zonê ma qeseykerd ez înan de kûna vals. Xo rê ez jî di-hîre qesanê weşû van, pîya beme mest. Yê ma derde  ma zonê ma yo. Ma vanîme kamî ra di çekû Dimilkî musenîme. Ma jî sey Elonî kara xo de ewnîyeme.;)

 Wusiv ma ke vals kerd qayît ken î tayê hayê  kewtî govende. Ti  sekena bike nêşîkîna bivindarnê. Sayeke tewranîye gûrewta. Kokim, cenc, cênî, camerd pêro pîya kuynê ci. Kes nêvano ala ez zî kemî bimanîne. Saye ke kam nînan re sekeno! Meseleyê esta ya’’ Manga ebe gaye bîya. Boxeyî pêro kewtê ra dima. Jû ga wo kokim kî ûza bîyo, o kî koto re dima. Gayî ra pers kerdo. Vato ‘Nî boxeyî  kewtê rê na manga dima, ma  ti qeyî kota re dima?’ Gayî vato’’ Ma sekerî, ez ke era manga dima nêkuyî boxe yî cerene ra ercînê mi ser.’’ Bîyo fênda nînû. Dêma  yê nînû kî erjînê ra ser.  Ero bîlasebeb nêvanê qine ke  musê fisû, nêvindena.

  Tabî îtya de çîftetellî jî zaf kaybeno. Pêro pîya ha heylo vanê kûnê çire. Tayê bêveng  vindenê seyîrkenê. Tayê çepikû danê piro. Eke ci ra has kenê perû kenê pi ra. Yane qelb rûşnenê. Wusiv ti kî zana ez çîftetellî nêzanen, kayê mi nîyo. Ez vals ra has ken. Reqisê mi vals o. La  Salsa û Tanga kî bimuşîne rind beno. Î zî şîyê rê Vals.

 Wusıv çêvesaye ge ge kî ti hênî zanena ke qewa Turusmege de Batax kaykenê. Qine be  Tonî ra hawa ra vals kenê. Vale dima rê. Bêro çêneke , bijêro Papaz. Bêro As , bibo Vals. Bataxê itya yî de kaykerdoxan de şîndor çîno. Na dîna pêro masa de ra. Têde jûbînî batir kenê. Jûyo ke vals weş teqib keno îhale ceno, îhala eyî de manena. Çiqaşî kes ke kewt vals hende batir.. Haq nînû rind rişya û batirkero. Ma honde strateji û taktîg heyatê xo de nêdîyo ero.                                                                   

Wusiv ge ge jî pîştî kaykenê. Kamî ke kamî pîştî kerd. Kamî ke jede pîştî gûrewtî vals teklîfê eyî qebul kenê. Emino, tik o hewz û kewe vêseno qina eyî de. Endî Elon ra qeyîr kes nêêşîkîno virendîya eyî bijêro. A rojî tike tayine sayna we. Îyê ke tike xo şî we kewtî têwerte. Mi va ero qedayê Elon de ser kerda wû. Sima şîkînê eyî de govende kûyê, ancax Wusivu haqberê eyî vejîyê. Dersim de Wusivû Hemirkan de Qanoonû. Sima kamî yê, lacê kamî yê?kam sima naskeno? Sayîya Wusivû de dîna sima naskena. Î heqa xo keşî rê nêverdanê. Ne komunistu re,ne oportunîstu re, ne faşîstû re,ne tirşikçû re, ne kî  hokmatê patron Axa yî re. To nêdî a rojî hêrî, mange yî, bizî  gurewtî şî şaredarîye îşgal kerde. (Manga bîbî vîndî)😉 Wûsiv na aşîra to zaf xirt a. Mor bile inan ra terseno. Kam ke ret nêvinet veng dame Wusivû. Î derhal hal kenê.  

  Wusiv ma vatenê ma ra rind kes Kirmanckî nêzaneno. Gos mede ero. Ala ti bê naca îtya têde qonaxû dêmdanê. Îta pêro Ordînaryûsê. Pêyro Chomsky. Ma bizanênê rew ra amênê îta xo rê. Akademî  bi Akademî nêgerayenê, nêfetîlêyênê. Heve mendo ke nî ma bixelesnê. Têyna ‘nêzanene ke kamcî linga dimpistike ra nenik şîkîyayî yo’  yew zî nêzanê ‘’ here fisa xo kewtî ra kena’’. Zobîna her çî zanê. Rexnegerîye zaf rind zanê. San sewdir, pesewe vatena sarî kenê rast. Ero Çımê nînû jî nêqefelînê, Xizir nînûî tîrakû ra bikero. Mowa nînû qe nînû ra nêvato ‘’ qarsê keşî mebê?’  Têde vanê ez rind zana ez weş nûsena. ‘Kam vano doyê mi tirs o?’ Ero  kûtîkî pê nînû hûyînê.

  Pêro vanê Dimilkî ya mi rast  û rindek a. Rexne, rexne.. Sayeke hewîyê jubînî yê. Nêro sima virende şêrê o zûxê pirnika xo pakkerê.  ‘’ Fışa fişa xû ya, sarî ra vanê çilmin’’ Dersimiz vano ez, Pîranij vano ez, Çewligic vano ez , Sewregij vano ez,’’ Ero sebîyo şima re, qotik kûyo sima ra?  Jû kî vajo,, Ti, Ma, Sima ; No   Ez  de, Mi de qeyî hende kewto  fekê sima?.. Wusiv ti bê ke nî pêro ez de, mi de bimusê . Tene bêrê re xo. Nî çiko nî pê cîyê xo kaykenê. Ez, ez de. Kirmanc hênî, Kurmanc hênî, Soran hênî , Goran hênî. Nî ancax perwerdê milgîyan bidê. Usiv  a Xatûne ke îta bîyênê  no karo ke , nuste yo ke, vatîşê ke nî  kenê ‘pê qina xo kerdênê’’, hênî yo ro?

  Ero nî kirmancê ma  tayê nîya kenê , yê mi raşt o, yê to dêlmaşt o vanê , nîyê ke newe musenê, nûşenê înan jî texelnenê. Qafika înan jî temîyan kenê. Mezgê Elon jî têwerte kerdo nika. Mêrîkî hewesê Kirmancîkî kerdênê. Nika vano hende alfabe yî çikî yê, honde dîyalektî çikî yê, kamcî raşt o , kamcî delmaşt o ? Nika vano nî pêro xexî yê. Zonê ma musayene  ra texelîno.

 Wusiv hata ke nêtexelîyo ez rew şêrî ci ra vajîne Brez Mûsk ‘ Ez tedrîsatê Akademîya Dêrsimî ra vêrda ra. Malîmê mi pêro zaf hewlî yê. Sey Qajî, Silo Qic, Usenê Qeremanî,Wakile, Gulîzare,  heto bîn ra Sê Uşen, Wuso Zeng, ÎvÊ Alê Gildî. Xatune… Van ‘ Coka fonetik, fonoloji, morfoloji, sentaks semantîg û dîyalektîyolojî yê mi zaf rind o. Îlam ke sayîya Usivî de lîteraturê min ê milqî zaf qewetino. Van Elon bê ez  Kirmanckî to musnîne. O desinde qewûl keno. Çi ke ez amune nîyamune qalê Usen û to kena. O endî sima pêrûne naskeno. Mi tedrîsatê sima gurewto ya o desinde tedrîsatê mi geno. Wûsiv Elon ke zonê ma bimûso  zonê ma qesey keno , na dîna pêro hewes kena , mûsena. Ma tik o hewz û kesk û sur û zer cenîme. Zonê ma xeleşîno.

 Wûsiv mi hona ke xo vîr ra nêkerdo vajîne. Îtya jû, yew ressam esto. O kî kirmanc o. Zaf wes resmû virazeno. Zêde yê cenîyan virazeno. Hama hênî ke weş virazeno ti hênî zana ebi dest nêvirazeno. Resmî hênî ke ebi canî yê sayeke dot ra yenê virare fînê mordemî ra. Hama tayê milet  xatirê neyî qe nêzano. SankÎ aşma herû de amê dîna. A rojî kî jû tirkê hêrî cira vato ‘’ Hocam ben sîze dm den fotrafimi atcam da, benî  2 Rûs kizin arasinda çîzebîlîr mîsînîz rîca etsem; havuz da.’’ Pîso murdar ! Çêvesayênê ala goste hem kî hewze de. Sola î çênû ti a hewze de bixendeknênê. Ma to ra bixeleşîyênê. Wusiv Mi jî lax kerdênê vatenê Hakan Beg ‘’ Mi kîî mîyanê General Zeng û  (Xidir Onbaşi-Alaîn DELon) de virazena, çê dikî? Dima ra mi şerm kerd nêvake.

  Wusiv Îtya xeber , zem û reqis deyra wo. Derya û dengiz..Ti vana Orkestra Flarmonî ya Vîyana wa. Şef kî Elon. No hîna senfonîyê kirmancano ,vireno. Hona 8 senfonî estê. .No hona loo lo yo. Hona lê lêê esto.. Hatanî ke ez wes a belka qeydê yê 10 deşîne jî beno xêre ser.

 Wusiv çêvesaye ez kî mûsen îtya , vals ra nêvecîn, adirê to darîno we  ha. Vanê ‘’ Ûwo ke nîseno re mayîna qire , ci ra ceno ya mûye , ya kî xuye!!!

Haa!! Elonî vat keso ke Twîtter de hesabê xo, çê xo çîno nêşîkîno îtya kûyo. Coka ez na sate îtya ra.Ma hêşîr kerdîme, mecbur verdayîme.  O baqilo, kare xo zano. Nîyade  cayanê bînû de ke vals kerd, rûsna şîkîna rastkerê . La îtya hênî nîyo. To ke rusna sono. Ya kena pak , dana we ya kî sono. Mordemo baqil baqil o.

Neyse Ez xo rê şêrî tene kî şîîran de vals bikerî… Ewro honde beso. Xidir Onbaşî re  zaf silam.. Xatir be to na sate..

‘’ Kam çi zano va bizano, decê xo ra bizano.

   Verê çêberê  sarî de , şîya xo ra bizano..’’

Biwane: Ez  şona Twîtter de Vals kena (1)