Begoyo Kehan
SEMEDÊ EDALETÎ KERXANE, SEMEDÊ Q*YNAYIŞÎ MEHKEMA ŞO!
Fîlme Hollywood yê viraşteyî 1996 Terso Ewilîn de serrolan de Richard Gere û Edward Norton veciyenî vera ma.
Chîcago de yew serpsîkopos kişîyeno. Ino kiştiş, komelî Amerîqa mîyane de înfîal ano meydan. Serpsîkopos ke kesê reyde hîç proplemê yê çino, çîra kişîyeno, hetê kam ra kişîyeno? Geme gemê ina waqa de, yew camerdo ciwan yeno tewiştiş. Ino ciwan Aaron Stampler o û serpsîkopos hete de pîl biyo, binê destê ey de ciwîyeno. Tewiştişê Aaron dima, pêro çimane de qatîlo potansîyel o beno. Komel qatîleya Aaron ser yewfikir bena.
Pawitoxeya Aaron, Baroyê Chîcago ra pawito zaf namdar û şinasnayox Martîn Vaîl gêno xwu ser. Inhawa dewayêk pîl de, pawitoxeya merdimê ke çimanê komel de sûcdar îlan bîyo yew çîyo asan nîyo. Ina ser, hîş û fikirê komel bitemami ino dewa ser pêser beno. La Martîn goreyî komel nêfikirîyeno û bawereya sûcdareya Aaron nêkeno.
Goreyî her kes sûcdar Aaron o û pawitoxeyi bêfaydeya. Labelê wexti reyde her çî bedilîyeno.
Fîlm, temaşekaran rê iNhawa gureyan rê ewnîyayişê komel weş eşkera keno. Însanê ke derheqê Aaron de û dewa de çîyek nêzanî, çîra semedê Aaron sifatê "Gedeyo Qasap "şuxulnenî? û mezgî pêro însanan senî yew beno? Vera inê tewir persan de pawitox Vaîl, tewir tewir kesan rê, tewir tewir wextan de replîkanê pêt reyde cewap dano.
Cayêk de vano; "Sûcê yê çi beno wa bibo, hetê pawitoxê xwu ra pawitişê tewr baş, heqê her sûcdar o."
Cayêk de ardimkarê xwu Tommy ra ageyreno vano ke, "Eke ti pawitox benî, ti gerek vateyî 'Çîyo ke îddîa beno' weş bander bibi û qebil bike." Vaîl ewtîya de tewr meşhûrê qarîneyanê hûqûqê ceza ra yew nîşan dano: Heta ke sûcdareya kesê eşkera biba, her kes bêsûco .
Inhawa replîkê, fîlm bêtim de estî.Temaşekar danî fikirîyayiş. Îcap keno ke, wextoke inhawa yew replîk vîyarti, kî fîlm bîedilnî û bifikirî.
Fîlm hema destpêk de inhawa replîkanê biqûwwet reyde temaşekar şaş keno: "Semedê edalet kerxane, semedê qiynayiş mehkama şo!"
Pawitox Vaîl pawitoxeya Aaron reyde yewna wazîfe zî keno. Vera pawitoxan rê ewnîyayişê komel de vindeno, veng berz keno û pawitoxeyi ser fikîrê komel qebûl nêkeno.Yew bar/pub de embazê xwu ra ageyreno vano ke: "Ti wazenî çîyo ke ez ti ra nefret kena bander bibî? Pawitoxî sey yew orispî îddîa kerdişî înan ra nefret kena ez. Ma pîs î, çîra? Waxto ke ma yew kesê pîs hetê de roşeni ma zi pîs beni."
Vaîl dozgero (sawci)verîno û ehemmîyet dano pawitoxeyi. Wexto ke ti ra vani ti çîro dadger (hakim) yahût dozger nêbî ? Ageyreno vano ke :"Top kaykerdiş esto, ez çîra hakem biba?"
Riyê inê xûsûsan ra ino fîlm semedê wendekarê hûqûq, pawitox û hûqûqkaran rê fîlmoke zaf bîfayde yo. Xûsûsen pawitoxê ceza, babeta fîlm reyde ko zaf têkildar bibê. Tayê persê mûhîmê ke hûqûqê ceza de estî, ewtîya de pêvernayeyeyî.
Bê inê xûsûsan kî şinê vacî ke fîlm destpêk de qlasîk yew hewa de gîran gîran herikîyeno. Labelê 30-40 daqqa dima temaşekar kaş keno xwu û heta peynî vera nêdano .
Fîlm, heta peyenê xwu, temaşekar meraq mîyane de verdeno. Merdim qet eciz nêbeno. Padiyayişî fîlm zî layiqê fîlm gore bîyo. Temaşekar erjayeyîya fîlm padayişê de dahîna weş fehm keno.
Kaybazeyi ser zi ma şinî vacî ke Edward Norton ke rolê Aaron de kay kerdo, kaybazeya zaf pîl arda meydan. Norton ino wext de hema zaf ciwano û ino fîlmo yê ewilîn o. Semedî ino ra vanî ke ino fîlm, Norton dahîlê Hollywood kerdo. Raşte zî Norton jest û mîmîkê xwu, ziwanê xwu tam goreyî qaraqter şuxulnayo. Vera ino kaybazeyi ra şewqa vetiş vêşîr çî nîno ma dest ra. Norton ino kaybazeya xwu reyde beşê sînema yê kûreya zerîn de xelata tewr baş kaybazo camerdo ardimkar(Altın Küre Ödülü En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu) girewta. Eyn ina beşê de adayê xelata Oscar zî biyo.
Norton Qulûbê Kutiş (Dövüş Kulübü-1999) û Bîrdman (2016) ra zî weş şinasîyeno hetê heskerdoxê sînema ra.
Rîchard Gere (Martîn Vaîl) rê zî kî nişnê çimanê xwu bidigirnî . O zî hewl yew performans reyde yeno vera çiman.
Fîlm babeta mûzîk de zî zaf rayîr girewto. Wayirî mûzîkanê estetîk o.
Derheqê kemaneyi de zî ez şina vaca ke kaybazeya tayê kaybazan mi rê kêm asayi. Laura Lînney(Janet Venable) ino babet de sere de yena.
Notê Fîlm
ÎMDb: 7,7/10
Beyazperde: 4,4/5
Yê Mi: 8,3/10
Lîsteya fîlm yê xwu rê yewna ca abikerî!
6ê Kanûne /2019
